242- TU HÀNH CÓ THỨ LỚP

 

242- TU HÀNH CÓ THỨ LỚP

(00:00) Trưởng lão: Hôm nay có duyên đến thăm Thầy. Thầy nhớ, con, không quên.

Phật tử 1: Dạ con nhớ Thầy quá.

Trưởng lão: Sao, có tu tập được gì chưa con, ngồi đi con không phải đứng đâu, ngồi đi.

Phật tử 2: (…​)

Trưởng lão: Con cứ ngồi đi rồi mai mốt Thầy dạy cho, ráng tu mấy con, tu giới luật nghiêm chỉnh, phải tập luyện hàng ngày, phải siêng năng mấy con, chứ còn nếu mà lười biếng, biếng trễ mình tu nó không vô.

Thì mình tập nó thành một cái thói quen, một cái thói quen thì nó là cái tư tưởng của mình chứ không phải là thói quen hành động suông đâu. Cho nên cái tư tưởng đó, bây giờ mình nhiếp tâm, mình để cho nó yên nó đạt được cái chất lượng nhiếp tâm và an trú, thì mình tập từ từ, dần dần chứ không có ức chế tâm, rồi nó thành cái thói quen nó không có niệm.

Chứ còn ức chế nó không niệm thì nó lọt trong tưởng. Cho nên tu tập phải biết cách, không biết cách thì tu sai hết.

Con ngồi đi con, con ngồi đi! Thầy ngồi còn con đứng làm Thầy thấy tội con quá, ngồi đi con! Thầy cho phép mà con, không có gì đâu, rồi có gì thưa hỏi Thầy con.

Còn nhỏ thì mấy con đi học thì tốt, còn nếu muốn tu mà thật sự có một cái hướng đi để cho mình biết tu để được giải thoát, thì từ cái chỗ mình tu rồi thì cái kinh sách Phật cái gì mình cũng thông. Thì qua kinh nghiệm của mình, mình đọc cái câu kinh đó thì mình biết pháp đó.

Còn mình chưa có tu, chưa giải thoát thì mình đọc cái câu kinh đó mình hiểu qua cái sự chưa giải thoát của mình nên đó là lý thuyết, cái lý thuyết suông. Cho nên hầu hết các học giả cũng đọc kinh sách Phật nhưng mà viết ra nó không phải có cái kinh nghiệm, có cái kinh nghiệm làm chủ sự sống chết của mình, cho nên mới nói chung chung thôi, cho nên mình đâu có biết đường nào mình tu tập.

(02:16) Còn cái người người ta tu, người ta thực hành nó qua kinh nghiệm rồi, người ta làm chủ được sự sống chết, người ta làm chủ bốn sự đau khổ nên người ta biết, cái pháp này đức Phật dạy nó làm chủ cái bệnh.

Cái pháp này làm chủ cái tâm- ‘sanh’. ‘Sanh’ là cái cuộc sống, cái tâm của mình người ta nói, người ta mắng, người ta chửi mình không giận, mình không lo, mình không tham, không muốn nữa, thì đó là cái tâm.

Còn cái thân mà bệnh đau thì cái đó là cái cảm thọ, sanh, già, bệnh, chết, mà bệnh mà, mà cái tâm nó mới vui vẻ, nó không có buồn phiền nó không có lo lắng thì cái thân già nó quắc thước nó không có giề giề, nó không có lụm cụm. Tại vì nó vui, cái ảnh hưởng của cái thân, nó ảnh hưởng của cái tâm ghê gớm lắm. Cho nên một cái người mà vui vẻ, họ không bao giờ có một cái chuyện buồn rầu lo thì cái thân họ nó khỏe mạnh tới chừng chết nó hồi hồi cái rồi chết à.

Còn mấy con lo, giận hờn, phiền não, lo lắng, lo đói, lo no, đủ thứ hết thì chết nó đau nhức, nó nằm nó rên la, nó đủ thứ rồi nó mới chết. Cho nên cái người mà cái tâm họ “bất động, thanh thản, an lạc, vô sự” thì đến khi họ chết thì họ nằm xuống họ bảo chết thì nó chết, họ bảo sống thì nó sống.

Chứ nó có cái cái lực của nội tâm khi mà cái tâm thanh tịnh, nó không còn tham, sân, si, mạn, nghi- ngũ triền cái- nó không có thì tự trong cái tâm thanh tịnh đó nó lại có một cái nội lực, nội lực của nó là Tứ Túc, bốn cái lực như Thần mấy con. Cho nên muốn chết, nó chết, muốn sống, nó sống. Mình bảo hơi thở tịnh chỉ ngưng là chết, mà mình, tại ý mình muốn nó chết cho nên mình bảo nó không thở nữa thì chết.

Các con do làm chưa được là tại vì các con chưa biết cách tu, mà muốn tu cái đó mình phải tu cái gì, từ cái pháp nào đến pháp nào? Ba Mươi Bảy Phẩm Trợ Đạo chứ đâu ít, nó rõ ràng, ba mươi bảy phẩm, ba mươi bảy pháp môn chứ đâu có phải có một pháp môn, nhưng mà vào đầu nó phải tu pháp nào trước, nó không biết, chưa biết mà làm sao mà tu được, có phải không?

(04:20) Thì mấy con Ngũ Căn, Ngũ Lực thấy không? Năm cái căn: mắt, tai, mũi, miệng, thân của con phải tu cái đó chứ. Tức là tu cái phòng hộ nó, mà phòng hộ nó thì để cho nó đừng có theo mắt mà nó thấy cái người kia nó khởi ra cái ham muốn, nó theo cái tai nó nghe người ta nói ngọt ngào quá nó thích, mà người ta chửi mắng nó, nó giận, có phải không? Mình phải phòng hộ nó, cho nên mình phải vào Ngũ Căn, Ngũ Lực mình phải tu cái đó trước, có phải trong Ba Mươi Bảy Phẩm Trợ Đạo là không phải là Ngũ Căn, Ngũ Lực trước không? Có phải không? Mình phải tu cái đó trước.

Để tai, mắt của mình nó rảo ra, nó đón nhận những cái đó làm sao tu được. Con tu gì tu nó cũng không hết tham, sân, si đâu. Có đúng không? Mấy con thấy pháp của Phật nó rõ ràng mà.

Cho đến Tứ Niệm Xứ mấy con biết Tứ Niệm Xứ là nó cái lớp thứ bảy của Bát Chánh Đạo, Chánh Niệm- Tứ Niệm Xứ.

Mà Tứ Chánh Cần nó là Chánh Tinh Tấn, con thấy Chánh Tinh Tấn là lớp thứ sáu.

Mà thứ bảy trong Bát Chánh Đạo, thứ bảy là Chánh Niệm là Tứ Niệm Xứ.

Mà Chánh Định là Tứ Thánh Định. Cho nên Tứ Thánh Định là cái lớp cuối cùng của Bát Chánh Đạo mà. Thế mà vào ngồi thiền nhập định, thế mà đi học mỗi Thiền Định không, biết gì mà Thiền Định?! Mà người ta học tới lớp thứ tám người ta mới dám nói Thiền Định.

Lớp Chánh Kiến chưa xong mà muốn đòi lớp thứ tám, thôi rồi, các người muốn làm Phật sớm, kiểu này chắc là Phật gỗ, Phật xi măng, có phải đúng không mấy con?

Bởi vì đạo Phật nó là cái chương trình giáo dục đào đạo, có ba mươi bảy, ba mươi bảy pháp, Ba Mươi Bảy Phẩm Trợ Đạo. Nó phải tu tập trong cái lớp Chánh Kiến, phải học tu cái lớp nào, nếu không Chánh Kiến thì chúng ta làm sao hiểu biết, chúng ta phòng hộ mắt, tai, mũi, miệng, thân, ý của mình, có phải không? Phòng hộ nó mới bảo vệ nó chứ không khéo nó phóng ra nó nghe, nó thấy, rồi nó khởi tâm ham thích ở trong này đủ thứ thì làm sao, cho nên phòng hộ nó mới giữ giới luật nghiêm chỉnh. Ăn ngày một bữa thì có phòng hộ chứ không phòng hộ nó lén nó ăn. Bởi vì nó đói mấy con, nó đói nó lén nó ăn. Nó nghĩ rằng, nó lén ăn cục kẹo đâu có tội lỗi gì, nhưng mà nó tội lớn lắm, ăn phi thời đó.

(06:19) Cho nên cái người tu giới luật người ta nghiêm chỉnh lắm, người ta thông suốt, người ta không có ăn phi thời đâu. Phật đã dạy mà thọ Sadi rồi thì mười giới, có cái ‘giới không ăn uống phi thời’, vậy không ăn uống phi thời thì phải ngủ nghỉ không phi thời. Còn đằng này muốn ngủ hồi nào thì ngủ, thức hồi nào thì thức, cái kiểu đó phi thời ác pháp.

Các con thấy phạm giới nữa, đi ra thì mắt nhắm, mắt mở, đạp kiến cái rộp mà không biết. Như vậy mấy con tu theo đạo Phật mà cái gì kỳ lạ vậy? Khi mà Thầy thấy hai người, khi đi từ ngoài đó vô Thầy biết ngay kiểu này là thiếu cách thức, đi mà nói chuyện cái kiểu này mà đi như vậy đâu phải là cái người tu sĩ của đạo Phật, oai nghi tế hạnh đâu có.

Các con thấy chưa, cho nên đối với Thầy nó đơn giản lắm, từ học giới luật đức hạnh, rồi cách thức phòng hộ thân hành, khẩu hành, ý hành của mình như thế nào? Đi, đứng, nằm, ngồi, từ đó người ta có cái phương pháp gọi là Chánh Niệm Tỉnh Giác.

Hằng ngày những oai nghi Chánh Niệm Tỉnh Giác thì người ta biết người tu sĩ đó ra làm sao, còn khi nhìn mấy tu sĩ mà đi kiểu này thì chúng sanh chết hết, đó mấy con thấy chưa?

Cho nên khi mà khép vô cái khuôn khổ mà giới luật thì mấy con sẽ thấy cấp Giới, nó có ba cấp của đạo Phật mà Giới, Định, Tuệ, cấp Giới buộc lòng mấy con phải học tu như thế nào để giới luật được thanh tịnh? Cái cấp Giới nó nặng lắm để nó ‘ly dục, ‘ly ác pháp’ mấy con, mà giới luật chưa xong thì không bao giờ ly dục được. Cho nên buộc lòng ở đây phải cất từng cái thất nhỏ nhỏ cho mỗi người ở riêng. Tại sao ở chung mấy con nói chuyện quá trời thì sao mà tu, ở chung, ở riêng vậy đó mà thất này nó còn viết thơ ném vô thất kia nữa chứ. Làm thinh nó chịu không nổi. Không, Thầy nói, còn không lén lén không thấy cô Út, len lén mà núp đằng sau mà nói chuyện cho nó đã, thật sự tu như vậy là tu làm sao được.

(08:35) Cho nên ở đây có người quyết tâm tu vì vậy mà mới có đạt được kết quả, chấp nhận được, khép mình trong cái khuôn khổ kỷ luật của Tu viện. Rồi Thầy sẽ kiểm tra từng chút, khuyên dạy mình trên Tứ Chánh Cần- ‘ngăn ác, diệt ác pháp, sinh thiện, tăng trưởng thiện’ thì mình luôn luôn có pháp Như Lý Tác Ý. Cái pháp Như Lý Tác Ý mình dùng cái ý, “ý làm chủ, ý tạo tác, ý dẫn đầu các pháp” mà, lấy cái ý mà dẫn.

Thí dụ như bây giờ Thầy muốn cho tâm mình bất động, thanh thản, an lạc, vô sự thì phải dùng cái pháp Như Lý Tác Ý chứ sao, thì Thầy có tác ý trước chứ, chứ không cái tâm mình nó biết cái gì bây giờ? Mình phải nhắc nó: "Tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự", ngồi đây chỉ giữ cái tâm này đừng có nhớ nghĩ bậy bạ. Đó mình dặn nó vậy rồi mình ngồi im lặng vậy.

Lần đầu tiên thì nó hơi chút nó nhớ nghĩ bởi vì nó quen cái thói nó đã nghĩ bậy rồi, cho nên nó chưa nghe thì nó nghĩ sang một cái niệm gì đó thì mình tác ý nhắc lại: “Tâm bất động thanh thản…​”, giờ mày còn nghĩ hả. Ta đã dặn rồi mà không có nghe à, phải không? Mình cứ rầy cái tâm mình hoài, tức là mình huấn luyện cái tâm của mình mà. Do đó đó nó được kéo dài thêm chút, nó nghe nói nó cũng giật mình, nó nghe chút.

Nhưng mà rồi cái thói quen nó thì nó lại phóng cái niệm nữa thì mình lại nhắc nó lần nữa, nhắc nó lần nữa, nhắc hoài mà ngày nào cũng nhắc nó vậy thì hồi nó hoảng hồn khi mà cứ nhắc hoài vậy thì túc là nó sẽ im lặng mà không ức chế chút nào.

Còn bây giờ mấy con mà dùng câu niệm Phật này: “Nam Mô A Di Đà Phật”, cố gắng niệm để cho đừng có vọng tưởng thì bị ức chế tâm rồi.

(10:10) Chứ mấy con có dẫn nó đâu, mấy con có pháp gì đâu, cứ niệm, bắt cột cho nó, cột cái tâm trong câu Niệm Phật. Còn cái ông không biết nữa, ông dùng cái hơi thở ông hít vô, thở ra, ông sổ tức ông đếm một hai, ba, bốn, ông cũng cột cái tâm ông trong hơi thở chứ không gì khác, nó đâu có đúng.

Định Niệm Hơi Thở về hơi thở, đức Phật dạy thì có mười sáu cái Định Niệm Hơi Thở, cái đề mục Định Niệm Hơi Thở. Pháp Thân Hành Niệm thì đức Phật dạy hai, thêm hai cái đề mục nữa là mười tám. Còn ông Xá Lợi Phất dạy cho Mục Kiền Liên về hơi thở lại mười chín cái đề mục. Có cái hơi thở sao mà quá nhiều, tới mười chín cái đề mục vậy mà bây giờ mình chỉ sổ tức, rồi tùy tức, rồi thôi hết không biết gì nữa, thì mấy con đi vô tới đâu, nó không có tới đâu.

Cho nên cái pháp mà hơi thở là cái pháp luyện nội lực cho có Tứ Thần Túc, bởi vì thân hành nội, thân hành nội là cái hoạt động nội thân của chúng ta, cái hơi thở ra vô, cái mà tương quan trợ hỗ cho mình hoạt động là quan trọng nhất, mình không thở, thôi hoạt động nó chết, mình chết, có phải không? Còn bây giờ mình không đi thì cái thân mình ngồi, còn mình ko nhúc nhích cái tay thì cái tay nó có sao đâu, nó không có chết. Nhưng mà cái hơi thở nó không thở là mình chết đó. Cho nên nó thuộc về thân hành nội, nó tự động, nó tự động cho nên đừng có nương vào hơi thở mà tu bậy bạ, nó sai, cho nên mà mỗi lần mà về hơi thở thì đức Phật dạy mình phải có câu tác ý.

Thí dụ như muốn cái thân này được an ổn, không niệm thì phải tác ý chứ không phải: “Hít vô tôi biết tôi hít vô. Thở ra tôi biết tôi thở ra”, rồi cứ tập trung hít vô, thở ra, điều đó tu sai, tu sai chưa biết. Cho nên bây giờ muốn cái tâm nó yên tĩnh, nó không niệm thì: "An tịnh tâm hành, tôi biết tôi hít vô. An tịnh tâm hành, tôi biết tôi thở ra", có phải không? Bảo mày an đi, đừng có nghĩ niệm gì khác hết thì cái tâm bây giờ nó nghe lời, nó không có niệm nữa. Thì mình có phải mình nương cái hơi thở mình dừng cái niệm không? Không, không phải đâu.

(12:18) Tự cái tâm nó nghe theo cái pháp tác ý đó mà nó không niệm. Có phải pháp của Phật nó hay vô cùng (…​) tại người ta không hiểu, tại vì có tu tới đâu đâu mà biết. Có ai mà làm chủ thân tâm này bây giờ đâu mà biết.

Cho nên cứ cái ông này đẻ ra cái pháp về hơi thở chút, ông kia đẻ thêm cho chút. Cho nên Lục Diệu Pháp Môn không phải là ngài Trí Khải Đại sư đẻ ra nó thành Lục Diệu Pháp Môn - “Sổ, tùy, chỉ, quán, hoàn tịnh” có phải không? Ông chưa có tu chứng gì hết, ông đẻ ra thêm cái pháp môn lục diệu, chết chìm hà chết.

Người ta, mỗi câu người ta tác ý, bây giờ cái tâm các con thấy cái lòng của mình, mình rõ ràng nó còn thèm ăn, tức là nó còn tham chứ gì: "Quán ly tham, tôi biết tôi hít vô. Quán ly tham, tôi biết tôi thở ra". Mình bảo cái tâm của mình ly cái tham ăn đó đi.

Chưa tới giờ ăn mà mày thấy cô Út nấu nướng cái gì thơm thơm mày thèm, mày không giữ được, có phải không? Mình dùng cái hơi thở mình tác ý để khi mà cái tâm mình nó biết hơi thở ra vô và câu tác ý thì nó lại quên cái miếng ăn thơm phức kia kìa. Không biết hôm nay cô Út, cô chiên xào gì mà mùi thơm quá.

Các con thấy trong cái vấn đề tu tập mình phải biết được cái tâm mình từng chút chứ, chưa có đến giờ ăn mà bây giờ mày đói quá, mày muốn chết, mà giờ cứ để cho nó như vậy, nó đói, nó thèm, nó nghe cái mùi thơm đó, nó muốn ăn thì nó thành, huân thành nghiệp, nghiệp tham.

Cho nên nhờ cái câu Như Lý Tác Ý, mình tác ý theo cái đề mục của Phật dạy thì nó nương vào cái câu đó thì nó quên cái mùi thơm, cái mùi mà ngon của thực phẩm nó quên đi mà nó ở (…​) Các con thấy hay không, đức Phật đúng là một cái nhà tâm lý, biết phương pháp để hướng dẫn cho con người để diệt cái lòng tham muốn. Mà chính cái nguyên nhân sinh ra đau khổ con người là lòng ham muốn. Cho nên cái chân lý thứ hai đó, cái nguyên nhân sinh ra đau khổ, Khổ đế phải không? Cho nên trong cái vấn đề mà Tứ Diệu Đế, là bốn cái chân lý của đạo Phật nó rất rõ ràng cụ thể.

(14:57) Cho nên cái nguyên nhân đó mà nó chủ thể của nó tạo tác, nó theo, nó tạo tác, nó điều khiển cái hành động thân, miệng, ý của mình. Thì trong cái thân của mình nó có ba cái hành động: ý suy nghĩ chứ gì, cái miệng thì mình nói ra chứ gì, còn cái thân mình thì làm cái việc hành động này, làm cái hành động khác có phải không?

Ba cái hành động đó gọi là hành động nhân quả, nếu nó không làm thiện thì nó làm ác chứ nó không làm cái gì chệch. Nó không chửi người ta thì nói ngọt ngào, nói lời ngọt ngào, an ủi người ta thì rõ ràng là do miệng. Mà nó nghĩ bữa nay tính ta làm cái này để cho ra tiền nhiều bằng cách là phải như thế này, như thế khác, thì coi như là cái hành động mà nghĩ để cho mình tiền nó gom về cho mình thì biết bao nhiêu cái người khác phải nghèo khổ.

Thí dụ như bây giờ có một số người làm việc, bữa nay mình tính cách này đó, chiều nay mình trả nó thay vì mỗi đứa bảy chục thì mình trả nó có năm chục thôi. Nói, tụi bay hồi nãy làm, trưa nay tụi bay nghỉ hơn nửa giờ (…​) Đó các con thấy mà tụi nó làm rất mệt nhọc thì nó phải nghỉ hơi một chút xíu, thì thay vì mình mở rộng lòng của mình, mình cho nó thêm cũng được có gì đâu. Lại tính từng cái thời gian tụi nó nghỉ, lại cắt cái lương của nó đi, thì như vậy rõ ràng là mình tâm tham. Mà cái hành động như vậy thì các con thấy cái ý nghĩ của mình như vậy, cái nghĩ ác chứ đâu phải ý nghĩ thiện.

(16:34) Ý nghĩ thiện là thấy mấy đứa nó nghỉ vầy, thấy nó làm việc nắng nôi, cực khổ thật tội nghiệp, chiều nay trả thêm nó năm chục, có phải không? Như vậy, mình nghĩ như vậy đó là cái ý thiện đó mấy con, thì Thầy nói như vậy mấy con thấy, từ ở trong cái ý chúng ta tư duy suy nghĩ có thiện có ác chứ.

Cho nên đức Phật dạy chúng ta: “Ngăn ác, diệt ác, sinh thiện, tăng trưởng thiện”, dùng cái ý luôn luôn lúc nào cũng ở trong thiện pháp chứ không được ác pháp. Mà khi nó một cái điều gì làm cho người ta khổ thì đó là ác pháp, chúng ta ngăn diệt liền ngay lập tức, có phải không? Các con ngồi đây cái niệm ở trong đầu mấy con, thì niệm thiện, niệm ác chứ gì? Nếu niệm thiện thì mấy con tăng trưởng lên mà niệm ác mấy con diệt, phải không? Có như vậy là mấy con luôn luôn sống ở trong thiện, cho đến khi mà cái niệm toàn thiện thì cái con biết cái niệm toàn thiện là cái niệm nào không? Tâm bất động, thanh thản, an lạc, vô sự chứ nó không còn niệm nào nữa, toàn thiện hết, mà cái đó là chân lý Diệt đế mấy con, có phải không? Cái trạng thái Diệt đế mà người ta gọi là Niết Bàn đó.

Tứ Diệu Đế thì nó có: Khổ đế, Tập đế, Diệt đế, Đạo đế, có phải không? Vậy thì Diệt đế là cái ‘trạng thái bất động, thanh thản, an lạc, vô sự’. Tâm nó bất động. Thanh thản, thì nó ngồi thanh thản. Thân nó thì an lạc. Vô sự, nó đâu có làm cái gì đâu, thân nó ngồi như con vậy, nó có làm gì đâu, thân nó không làm này, rồi cái đầu nó không nghĩ thì nó có làm gì đâu, có phải vô sự không? Chứ còn bây giờ con ngồi, con không có làm gì hết mà cái đầu cứ nghĩ cái này, cái kia thì con đâu phải là người vô sự, nó hữu sự giữ dữ lắm đó. Đó thì mấy con thấy rõ ràng không?

Cho nên đạo Phật dạy chúng ta hoàn toàn vô sự. Mà bây giờ trong đầu chúng ta hữu sự chúng ta biết, vô sự chúng ta biết. Thì ngồi lại chúng ta có biết được không? Nhưng mà khi mà đến Tứ Niệm Xứ, mấy con tu rồi, không bây giờ có niệm mấy con, tâm nó sẽ ở trong trạng thái bất động đó.

Cho nên đức Phật xác định: “7 ngày, 7 tháng, 7 năm” người đó chứng đạo. Nghĩa là bây giờ Thầy suốt 7 ngày mà luôn luôn ở trong cái trạng thái bất động đó, thanh thản, an lạc, vô sự thì người chứng đạo, đâu có phải cần tu tới 7 tháng đâu, mau quá có 7 ngày mà tu xong rồi còn đâu.

(18:56) Đó ông Phật xác định được thời gian mấy con, bước qua Tứ Niệm Xứ…​

Tứ Chánh Cần, sao Ông Phật Ông không xác định cái thời gian, các con thấy cái pháp mà Tứ Chánh Cần đức Phật nói: “7 ngày, 7 tháng, 7 năm” đâu?

Nhưng mà bước qua Tứ Niệm Xứ, khi mà người tu tập Tứ Niệm Xứ thì đức Phật xác định: “7 ngày, 7 tháng, 7 năm” rất rõ ràng. Đạo Phật đâu có tu lâu, cao lắm người nào đó là bảy năm là quá tu lâu, mà bây giờ coi sơ sơ, mới vô đây đã ba, bốn năm rồi mà chưa thấy gì hết, thì mấy con thấy đạo Phật đâu phải khó đâu.

Thầy thấy đạo Phật rất dễ, người ta vừa ngộ được, người ta bỏ sạch xuống hết, chỉ ôm bình bát đi ăn xin. Trong thời gian đi xin thì chúng ta phải trả những cái nghiệp. Đi ra ăn xin, chúng nói, cái ông này làm biếng mà nghe thấy bực mình, thôi về cày ruộng đi thì bây giờ đâu có tu được.

Chửi gì chửi, mắng gì mắng, mình chỉ nhắm vào cái chỗ tâm bất động mà thôi.

Đâu phải đức Phật ngày xưa không bị người ta chửi mắng đâu, người ta chửi dữ lắm chứ đâu có ít nhưng mà đức Phật làm thinh. Mà bảo đệ tử của mình đừng vì người ta chửi, người ta khen mà mừng mà giận hờn. Mà hãy hiểu biết, người ta chửi, người ta mắng mình đúng là vì mình phạm giới, mình hãy sửa mình, đừng phạm giới nữa. Còn người ta chửi mình sai thì có gì đâu mà giận hờn người ta, người ta nói không đúng, có phải không, mấy con thấy?

Cho nên đức Phật dạy đệ tử của mình rất kỹ và mình bây giờ theo đạo Phật mà không nương theo cái gương hạnh của đức Phật tu hành thì thấy quá dở.